زراعت و باغبانی
امیر عباسی خمر؛ محمد مقدم؛ احمد اصغرزاده؛ محمد محمودی سورستانی
چکیده
با هدف بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن (صفر، 70، 140 و 210 میلیگرم بر لیتر) بر برخی ویژگیهای رشدی، بیوشیمیایی، جذب عناصر غذایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و بازده اسانس در گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis L.) در شرایط کشت هیدروپونیک، آزمایشی گلدانی بر پایه طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 انجام ...
بیشتر
با هدف بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن (صفر، 70، 140 و 210 میلیگرم بر لیتر) بر برخی ویژگیهای رشدی، بیوشیمیایی، جذب عناصر غذایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و بازده اسانس در گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis L.) در شرایط کشت هیدروپونیک، آزمایشی گلدانی بر پایه طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 انجام شد. نتایج مقایسه میانگین دادهها نشان داد که با افزایش سطح نیتروژن ویژگیهای رشدی گیاه افزایش یافت، بهطوری که سطح 210 میلیگرم بر لیتر نیتروژن نسبت به عدم کاربرد آن بهترتیب سبب کاهش 54.19، 72.59، 39.49، 82.52، 42/51، 272.20، 71.46، 95.17، 90.31، 82/95، 92.30 و 83.46 درصدی قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی، گره و برگ، طول میانگره، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک اندام هوایی و نسبت وزن خشک اندام هوایی به وزن خشک ریشه شد. کاربرد 210 میلیگرم بر لیتر نیتروژن بهترتیب سبب افزایش 57/9، 6/266 و 87/14 درصدی محتوای نسبی آب برگ، پرولین و بازده اسانس و کاهش 30.45 و 51.51 درصدی نشت الکترولیت و مالون دیآلدئید نسبت به عدم کاربرد نیتروژن شد. همچنین پایینترین سطح نیتروژن بهترتیب سبب کاهش 32.65، 85.13 و 56.89 درصدی پتاسیم، فسفر و نیتروژن نسبت به بالاترین سطح نیتروژن شد. نتایج این آزمایش نشان داد که سطوح مختلف نیتروژن میتواند بر رشد و میزان اسانس مریم گلی تأثیرات متفاوتی داشته باشد. براساس یافتههای پژوهش حاضر، کاربرد 210 میلیگرم بر لیتر نیتروژن بهواسطه بهبود صفات مورد مطالعه برای کشت و کار مریمگلی پیشنهاد میشود.
پیمان اذرکیش؛ محمد مقدم؛ عبدالله قاسمی پیربلوطی؛ فاطمه خاکدان
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.35.927.98.6.1578.1607
جاشیر (Prangos) گیاهی دارویی متعلق به تیره چتریان است که 15 گونه از آن در ایران وجود دارد. بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی بین 80 جمعیت متعلق به هفت گونه P. hausslmechtii، P.lophoptera، P. corymbosa، P. uloptera، P. acaulis، P. platychloena و P. ferulacea در شش استان لرستان، اصفهان، فارس، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.35.927.98.6.1578.1607
جاشیر (Prangos) گیاهی دارویی متعلق به تیره چتریان است که 15 گونه از آن در ایران وجود دارد. بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی بین 80 جمعیت متعلق به هفت گونه P. hausslmechtii، P.lophoptera، P. corymbosa، P. uloptera، P. acaulis، P. platychloena و P. ferulacea در شش استان لرستان، اصفهان، فارس، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری صفات مورفولوژیکی این گیاهان در مرحله گلدهی مطالعه شد. بدینمنظور 10 نمونه گیاهی از هر رویشگاه انتخاب و 22 صفت کمّی بررسی شد. شاخصهای آماری برای صفات مورد بررسی محاسبه و ضریب تغییرات فنوتیپی نیز بهعنوان معیاری از تنوع ژنتیکی تعیین شدند. نتایج حاصل از این تحقیق، تنوع ژنتیکی قابل توجهی را در درون و بین گونهها نشان داد. تجزیه واریانس دادهها اختلاف معنیداری را بین جمعیتها (P<0.01) از نظر برخی صفات مورد مطالعه نشان داد که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین جمعیتهای مورد مطالعه بود. بیشترین ضریب تغییرات در صفات تعداد ساقه فرعی، تعداد چتر در بوته، تعداد چتر در ساقه اصلی، قطر چتر ساقه اصلی، اندازه سوزنک برگ، عرض برگ، قطر ساقه اصلی و قطر انشعاب فرعی مشاهده شد که بیانگر وجود تنوع بالا در صفات مورد بررسی بود. ضرایب همبستگی بین صفات در گونههای مختلف متفاوت و مرتبط با ساختار ژنومی آنها بود. در تجزیه به مؤلفههای اصلی 9 مؤلفه نخست در مجموع 79.98% از تغییرات موجود را در صفات ارزیابی شده توجیه کردند. براساس تجزیه خوشهای، 80 جمعیت مورد مطالعه در چهار گروه قرار گرفتند. دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای نشان داد که صفات مورفولوژیکی اندازهگیری شده قادر به تمایز برخی گونهها بودند. بهطور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که سطح بالایی از تنوع ژنتیکی در گونههای مختلف جنس جاشیر وجود دارد.
حسین جهان تیغی؛ محمد مقدم؛ محرم ولی زاده
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.98.93.1.1576.1606 تأثیر بارز گیاهان دارویی در پیشگیری و درمان بیماریهای مختلف، گرایش روزافزون جوامع انسانی را به سوی آنها سوق داده است. انار شیطان (Tecomella undulate (Roxb.) seem.) از تیره پیچاناری (Bignoniaceae) علاوهبر کاربردهای متعدد زینتی، صنعتی و آگروفارستری، بهدلیل برخورداری از مواد مؤثره کارآمدی همانند لاپاکول که ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.98.93.1.1576.1606 تأثیر بارز گیاهان دارویی در پیشگیری و درمان بیماریهای مختلف، گرایش روزافزون جوامع انسانی را به سوی آنها سوق داده است. انار شیطان (Tecomella undulate (Roxb.) seem.) از تیره پیچاناری (Bignoniaceae) علاوهبر کاربردهای متعدد زینتی، صنعتی و آگروفارستری، بهدلیل برخورداری از مواد مؤثره کارآمدی همانند لاپاکول که تأثیر اثبات شدهای در درمان بیماریهای مهم شامل سرطان، ایدز، مالاریا و غیره دارد، از گونههای ارزشمند دارویی مناطق خشک محسوب میشود. در این تحقیق ابتدا رویشگاههای انار شیطان در استان شناسایی و بعد خصوصیات اقلیمی، خاکشناسی، فنولوژی، گونههای همراه و برخی ویژگیهای مورفولوژیک گیاه تعیین شد. ارزیابیها نشان داد این گیاه دارای 6 رویشگاه کوچک و کمجمعیت از دو مورفوتیپ زرد و نارنجی در منطقه بلوچستان میباشد که از نظر ارتفاع در دامنه 830-480 متر از سطح دریا، اغلب در مسیر آبراههها و حاشیه رودخانههای فصلی در جهات مختلف و عمدتاً کمشیب واقع شدهاند. شرایط اقلیمی حاکم بر رویشگاهها از نوع بیابانی گرم و بافت خاک آنها سبک تا متوسط با واکنش قلیایی میباشد. علاوهبر تفاوتهای فنولوژیک، اختلاف معنیداری بین رویشگاهها از نظر صفات مورفولوژیک و شاخصهای رشدی مشاهده شد که میتواند ناشی از عوامل ژنتیکی، محیطی و یا هر دو باشد. نتایج این پژوهش با توجه به کاهش جمعیت روزافزون گیاه تحت تأثیر عوامل مختلف مخصوصاً خشکسالیهای ممتد ناشی از تغییر اقلیم، نشاندهنده آن است که انار شیطان در این استان در آستانه انقراض محلی قرار دارد و لزوم اتخاذ تدابیر فوری در راستای حفاظت، احیاء و اهلیسازی آن کاملاً محرز است.